Làm Chủ Độ Lớn (Volume) Trong Âm Nhạc: Bí Quyết Truyền Tải Cảm Xúc

Trong thế giới âm nhạc, độ lớn (volume) đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải cảm xúc và tạo điểm nhấn cho tác phẩm. Hiểu và kiểm soát volume là kỹ năng cần thiết cho mọi nhạc sĩ, ca sĩ và nhà sản xuất âm nhạc. Hãy cùng khám phá sâu hơn về độ lớn (volume) và cách ứng dụng nó để tạo nên những bản nhạc sống động và cuốn hút, dựa trên giáo trình “Nhạc Lý P&A” của nhạc sư Tiến Ân.

Độ Lớn (Volume) Là Gì?

Độ lớn là cảm nhận về âm lượng của âm thanh, phụ thuộc vào sức mạnh (cường độ) mà người biểu diễn sử dụng để tạo ra âm thanh.

• Nhiều giáo trình nhạc lý định nghĩa sai tính chất này là độ mạnh (cường độ), vốn chỉ là việc dùng sức để đàn hát mạnh hoặc nhẹ, hoặc thay đổi mạnh dần hoặc nhẹ dần, nên âm thanh nghe được là có độ lớn chứ không phải độ mạnh.
• Độ lớn luôn phụ thuộc vào độ cao và độ nhanh một cách tự nhiên.
• Tempo càng nhanh thì Volume càng lớn và ngược lại.

Cách Thể Hiện Volume Trên Sheet Nhạc

Volume được thể hiện trên sheet nhạc bằng các ký hiệu và thuật ngữ sau:

• p (piano): Nhẹ.
• mp (mezzo piano): Vừa nhẹ.
• mf (mezzo forte): Vừa mạnh.
• f (forte): Mạnh.
• ff (fortissimo): Rất mạnh.
• crescendo (cresc.): Mạnh dần.
• decrescendo (decresc.) hoặc diminuendo (dim.): Nhẹ dần.

Mối Quan Hệ Giữa Volume và Các Yếu Tố Âm Nhạc Khác

• Độ cao: Âm thanh càng cao thì có xu hướng nghe lớn hơn và ngược lại. Tuy nhiên, cần điều chỉnh Volume dựa trên lời ca và ý nhạc.
• Tempo: Tempo nhanh thường đi kèm với Volume lớn và ngược lại.
• Nhịp: Các phách mạnh nhẹ trong nhịp không quy định Volume, mà Volume nên được điều chỉnh tự do theo giai điệu.

Những Lưu Ý Quan Trọng Về Volume

• Không nên đồng hóa Volume với độ mạnh: Độ mạnh chỉ là yếu tố tạo nên Volume.
• Không nên bỏ qua Volume khi đàn hát: Tempo và Volume là hai yếu tố giúp màn trình diễn hay hơn.
• Nên xử lý Volume một cách tự nhiên: Dựa vào giai điệu và cảm xúc để điều chỉnh Volume một cách tinh tế.

Lời Khuyên Để Làm Chủ Volume

• Lắng nghe và cảm nhận: Cảm nhận sắc thái của bản nhạc để chọn Volume phù hợp.
• Tập luyện kiểm soát Volume: Thực hành các bài tập tăng giảm Volume để có khả năng điều khiển âm thanh tốt hơn.
• Kết hợp Volume với các yếu tố khác: Sử dụng Volume kết hợp với Tempo và độ cao để tạo nên những màn trình diễn đa dạng và hấp dẫn.

Ứng Dụng Volume Trong Thực Tế

• Tạo điểm nhấn: Sử dụng Volume để làm nổi bật những đoạn nhạc quan trọng.
• Diễn tả cảm xúc: Điều chỉnh Volume để thể hiện các cung bậc cảm xúc khác nhau.
• Tạo sự tương phản: Sử dụng sự thay đổi Volume để tạo sự tương phản và kịch tính cho bản nhạc.
• Xử lý tự nhiên theo phong cách Bình ca Latin: Đàn hát mạnh ở đầu câu để có thể nhẹ dần về cuối câu hoặc cuối chi của tiết tấu. Bước tiến thì hát mạnh và bước lui thì hát nhẹ.

Ví Dụ Về Ứng Dụng Volume

• Trong một bản ballad, giảm Volume ở những đoạn tâm sự và tăng Volume ở những đoạn cao trào để nhấn mạnh cảm xúc.
• Trong một bản nhạc rock, sử dụng Volume lớn để tạo sự mạnh mẽ và bùng nổ.
• Trong bài Riêng Một Góc Trời (Ngô Thụy Miên) nhịp 6/8, Volume được đàn hát nhẹ dần (decrescendo).

Kết Luận

Volume là một yếu tố quan trọng trong âm nhạc, giúp truyền tải cảm xúc và tạo nên sự khác biệt cho mỗi tác phẩm. Bằng cách hiểu rõ về Volume và luyện tập thường xuyên, bạn sẽ có thể làm chủ âm thanh, tạo ra những màn trình diễn ấn tượng và đầy cuốn hút.